آموزش کشت زعفران گلخانه ای
درباره زعفران :
این گیاه چند ساله ، دارای پیاز کوچک ، تقریبا کروی و . (Iridaceae) از خانواده زنبق Sativus Crocus زعفران گیاهی است با نام علمی پوشیده شده از غشای قهوه ای رنگ است. این گیاه ، بومی نواحی مختلف آسیا به ویژه جنوب غربی آسیا ، جنوب اروپا و جنوب اسپانیاست ، ولی در حال حاضر در نقاط دیگری از دنیا نیز کشت و برداشت می شود . ارتفاع قسمت هوایی و بیرونی گیاه حدود ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر است و دارای ساقه و تعدادی برگ های باریک است . از وسط برگ ها ، ساقه تولید شده و گل خارج می شود و در ماه های مهر تا آذر گل ها به تعداد یک تا سه عدد روی هر ساقه ظاهر می شوند . گل ها به رنگ بنفش و دارای شش گلبرگ هستند. قسمت مورد استفاده گیاه که به نام زعفران در بازار تجارت موجود است، انتهای خامه و کلاله گل (مادگی ) است که به رنگ قرمز متمایل به نارنجی است. چون زعفران دارای مصارف متعدد بوده و جایگاه :ویژه ای در تغذیه دارد، از این رو اطلاعات مفیدی برای خوانندگان و مصرف کنندگان این ماده با ارزش ارائه می شود
خواص درمانی زعفران :
نام زعفران در فارماکوپه اروپا (کتاب رسمی داروسازی) قید شده و به شکل تنطوری با نام توسط کارخانجات مختلف تهیه و برای مصارف دارویی مختلف عرضه می شود. بر حسب Bitters Swedishعصاره آن به صورت محصولی به نام آزمایش هایی که در اروپا انجام شده است، زعفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده است . در طب نقاط مختلف جهان ، زعفران به عنوان آرام بخش ، ضد اسپاسم ، اشتها آور و مقوی معده استفاده می . شود. در کشور آلمان، زعفران به عنوان آرام بخش، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می شود
مصارف زعفران :
زعفران به جهت طعم، بو و رنگ زرد خاصی که دارد به وفور در غذاها و به ویژه همراه با برنج، صنایع شیرینی سازی ، داروسازی و صنایع دیگر به مصرف میرسد
مبتکر کشت گلخانه ای زعفران چه کسی بود ؟
ژائوجی ۲۸ ساله در سال ۲۰۰۴ زمانی که او هنو در کالج تحصیل میکرد با مطلبی در رابطه با زعفران در روزنامه مواجه شد. پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه در سال ۲۰۰۵ اقدام به خریداری ۱۰ کیلوگرم پیاز زعفران کرد و شروع به آزمایش بر روی تکنیک های کاشت کرد. او در سال ۲۰۰۶ توانست به فن کشت زعفران بدون آب و خاک دست یابد . در سال ۲۰۰۷ ژائوجی از محل کار خود در شرکت استعفا داد و شروع به کشت گلخانه ای زعفران کرد.
طرح او با مخالف های فراوان از سمت مهندسین کشاورزی رو به رو شد و پس از موفقیت های ژائوجی مهندسین راغب بر تحقیق بیشتر بر روی این طرح شدند . در سال ۲۰۱۲ به دستور ریاست جمهوری وقت چین طرح کشت گلخانه ای زعفران ملی شد . کشت گلخانه ای زعفران اصلی ترین نوع کشت زعفران در چین می باشد. این طرح در کشور های دیگر نیز مورد استقبال قرار گرفته و به دنبال درخواست و تحقیقات در این مورد با همکاری مهندسین چینی موفق به کشت و برداشت شدند . کشور هایی از قبیل امارات - ترکیه-اسپانیا- شمال افعانستان و هندوستان وارد رقابت در این مورد شدند.
آشنایی و آموزش روش کشت زعفران در گلخانه
اولین اقدام برای شروع به کار آماده سازی گلخانه می باشد ساختار گلخانه باید به گونه ای باشد که از نفوذ زیاد نور به داخل گلخانه جلوگیری کند. ساختار گلخانه زعفران با گلخانه های پلاستیکی متفاوت است هر چند می شود از گلخانه پلاستیکی هم استفاده کرد ولی باید از نفوذ زیاد نور آفتاب جلوگیری کرد برای مثال می شود از داخل رنگ کاری کرد زیرا پیاز زعفران نیاز به تاریکی دارد.
مکان گلخانه باید دارای چند پنجره برای تهیه نور طبیعی محیط گلخانه باشد. پنجره ها باید به صورتی باشند که داخل نور کافی داشته باشد. می توان از سالن های بلا استفاده مانند مرغداری ها یا دامداری ها گلخانه های سیفی جات پرورش قارچ یا حتی برای سطوح کوچک مانند زیر زمین منزل یا پارکینگ استفاده کرد. بعد از تهیه گلخانه نوبت آماده سازی محیط داخل آن می رسد اولین مورد تهیه قفسه و طبق می باشد.
تهیه قفسه: قفسه ها باید متناسب با محیطی که در نظر گرفته اید اجرا شود پیشنهاد ها برای اجرای قفسه را می توانید در جدول ملاحظه بفرمایید.
قفسه ها را می توان با چوب یا فلز ساخت مهم این است که قفسه ای وجود داشته باشد. تا بشود طبق ها را بر روی آن قرار داد.
تهیه طبق : طبق ها حتما باید از جنس چوب باشد دلیل آن رطوبتی است که چوب در خود نگه می دارند. ابعاد طبق ها را می توان (۱۸۱) مترمربع تهیه کرد بهتر است برای سهولت در جابجایی ابعاد( ۱۸۷۰ متر مربع) استفاده شود.
چوب های کف طبق ها باید با فاصله ی ( ۰ / ۵) سانتی متری از هم قرار بگیرند تا هوا و رطوبت در زیر پیازها در گردش باشند. در مورد تهیه طبق ها می توانید به دلخواه عمل کنید و ضرورتی در اجرای دقیق این ابعاد نیست.
تأسیسات: گلخانه بسته به مکان راه اندازی آن در نقاط مختلف کشور متفاوت است. این امر را بهتر است به افراد مجرب که در طراحی و اجرای تأسیسات گلخانه تخصص دارند بسپارید. تجهیزاتی از قبیل سیستم سرمایشی و گرمایشی و رطوبت ساز نیاز است که بسته به موقعیت جغرافیایی مورد استفاده قرار می گیرد به طور مثال در یک شهر کویری که از اقلیم تابستان و زمستان خشک برخوردار می باشد از سیستم رطوبت ساز و سرمایشی (کولر آبی) باید استفاده گردد و نیازی به سیستم گرمایشی ندارد. ( در ادامه، مقدار رطوبت، دما و نور می پردازیم)
تمامی این اقدامات باید حداقل تا قبل از خردادماه به پایان برسند بعد از آماده سازی گلخانه باید تمامی محیط داخلی، قفسه ها و طبق ها را ضد عفونی کرد محلول ضد عفونی را از سم فروشی ها تهیه کنید.
پیاز زعفران اصلی ترین و مهم ترین مرحله که همه چیز به آن بستگی دارد و استارت کار در این زمان که خرداد ماه می باشد زده می شود. برای تهیه پیاز زعفران باید در خردادماه اقدام شود. پیاز زعفران در خردادماه به خواب حقیقی می رود و بهترین زمان برای جابجایی و حمل و نقل پیاز است .
یک اشتباه رایج که در تمام مناطقی که زعفران را به روش سنتی کشت می شود می توان دید که جدا سازی پیاز و حمل و نقل آن در تیر ماه به بعد است پیاز زعفران در تیر ماه وارد مرحله خواب ظاهری می شود یعنی پیاز در ظاهر در خواب به سر می برد ولی در حال طی کردن دوران کامل گل انگیزی می باشد که به آن دوران بارداری هم گفته می شود شوک های وارد شده در این دوران باعث می شود پیاز در زمان گلدهی یا گل ندهد یا بازدهی خوبی نداشته باشد .
برای تهیه پیاز باید به چندین نکته توجه کرد.
پیاز زعفران باید عاری از هر گونه آفات و بیماری باشد. آفاتی که در پیاز زعفران بسیار شیوع دارد قارچ و کنه می باشد.
مبتلا به قارچ و کنه :
پیاز زعفران مبتلا به قارچ :
پیاز زعفران سالم :
آفات زعفران
با توجه به اهمیت زیاد زعفران و نقش فوق العاده زعفران در مناطق کم آب و کویری کشور، آفاتی مانند جوندگان حشرات، و کنه های گیاهی در مزارع، دیده شده که باعث خرابی زمین و کاهش محصول می گردند. آفاتی که تاکنون خسارت زایی آنها مشخص گردیده است شامل :
ا-جوندگان :
ا- جوجه تیغی
جوجه تیغی بزرگترین حمله کننده به مزارع زعفران می باشد. مشخصه ی حمله جوجه تیغی به مزارع این است که این حیوان زمین را میکند ، بنه ها را از خاک خارج میکند و آنها را می خورد و غلافهای بنه را باقی می گذارد.
۲-موش کور
فعالیت موش کور عمدتا در داخل لانه می باشد.لانه موش کور بسیار گسترده بوده و دارای راهروهای طویل و سوراخهای زیاد به عمق ۱۵تا ۲۰ سانتی متر می باشد که سوراخها اغلب در زیر خاک می باشد این موش بیشتر در مناطق کوهپایه ایی زندگی می کند.
۳-موش حقیقی
موش حقیقی و یا موش ورامین در تمام طول سال فعالیت دارد و تا ۶ نسل ایجاد می کند. بنابراین در مزارع با توجه به سیستم لانه کنی باعث خرابی زمین، هدر رفتن آب و نابودی بنه ها در مزارع می گردد.
روشهای موثر در مبارزه با جوندگان
مبارزه به چهار روش می باشد:
1- آشکار و معدوم نمودن جوندگان .
۲- ایجاد موانع استفاده از توری مرغی به ارتفاع 1 متر بالای زمین و ۳۰ سانتی متر زیر زمین در اطراف مزارع
٣ - استفاده از طعمه مسموم در داخل مزارع، تونلها و راهروها-جوجه تیغی علاقه زیادی به خوردن تخمه کدو دارد. بنابراین توصیه می گردد جهت تهیه طعمه مسموم از تماس مستقیم دست به طعمه خودداری شود و بهتر است با دستکش تخمه و یا هر طعمه دیگر نظیر گندم یا سیب زمینی پوست گرفته را شسته و پس از خشک شدن به ازاء هر یک کیلو گرم طعمه، یک قاشق غذاخوری روغن مخلوط نموده و سپس ۲۰ گرم سم فسفردوزنگ را به آن اضافه نموده و در هنگام غروب ضمن خراب کردن تمام تونلها و راهروها در هنگام غروب روز بعد تونلها و راهروهای باز شده را که نشانه وجود حیات و فعالیت جوندگان است را طعمه قرار دهید.
۴ -استفاده از سموم گازی و قرص های فستوکسین در این روش توصیه می گردد مانند روش قبل عمل نموده و ایا۲ قرص را داخل پارچه ای مرطوب گذاشته و در داخل تونلهای فعال قرار دهید.
۲-کنه زعفران:
در مزارعی که سابقه کاشت زعفران طولانی تر است و یا اصول صحیح کاشت رعایت نمی شود کنه زعفران بیشتر مشاهده می گردد . کنه زعفران، بنه ها را غالبا از محل زخمها و گاهی از قسمت های سالم مورد حمله قرار می دهد و ضمن تغذیه و ایجاد تونلی در داخل بنه، شروع به زاد و ولد و ایجاد حفره هایی دربنه می کند. این حفره ها به تدریج گسترش یافته و باعث ورود عوامل قارچی و تسریع عمل پوسیدگی بنه ها می گردد. بوته هایی که بنه آنها توسط کنه مورد حمله قرار گرفته است دارای برگ های ظریف و کوتاهتر از بوته های سالم می باشند و این گونه برگ ها زودتر از معمول خزان می کنند بنابراین نشانه ی خسارت کلی این آفت پس از چند سال تنک شدن مزرعه می باشد. که در شرایط مناسب رشد در بهار و پاییز در سطح مزارع زعفران فعالیت می کند و در تابستان به دلیل گرمای شدید خشکی خاک و در زمستان به دلیل سرما و برودت هوا جمعیت کنه ها کاهش می یابد.
جهت پیشگیری و کنترل کنه در مزارع در حال احداث توصیه میگردد:
1- بیرون آوردن بنه ها از زمین به صورت خشک کن انجام گردد.
۲ - بنه های سالم و بدون لکه های تیره برای کشت انتخاب گردند .
۳- بنه ها قبل از کاشت حتما با قارچ کش و کنه کش مناسب ضد عفونی گردند.
۴ - عمق کاشت بسته به بافت خاک ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر انتخاب گردد.
5- از آبیاری مزارع در طول تابستان خودداری شود.
6- از خاک برداری مزارع جهت کاشت مجدد زعفران خودداری گردد.
۷ -هر دوسال یکبار خاک زراعی سبک در طول تابستان به ارتفاع آتا ۲ سانتی متر اضافه گردد تا عمق کاشت بنه ها ثابت بماند.
۸-در موقع کاشت تعداد بنه بیشتری در واحد سطح استفاده گردد تا مزرعه در مدت زمان کوتاهتری به برداشت اقتصادی برسد و کنه ها فرصت کمتری برای افزایش جمعیت داشته باشند.
۹-کود دامی گاوی پوسیده و عاری از علف هرز مورد استفاده قرار گیرد زیرا به تجربه ثابت شده که کودهای گوسفندی و مرغی برای زراعت
زعفران مناسب نیستند.
10- از انتقال بنه های زعفران مناطق آلوده به سایر نقاط جلوگیری گردد.
۳- تریپس بنه
از آغاز فصل رویش زعفران تا اواخر آن تریپس بر روی برگها دیده می شود و تا موقعی که برگهای زعفران سبز است از جمعیت بالایی برخوردار است خسارت تریپس روی برگهای زعفران به صورت پیدایش نقاط زرد تا سفید رنگ بوده که پشت این نقاط محل فرو نمودن آرواره های تریپس می باشد. برگهایی که شدیدا آلوده به تریپس هستند زودتر خزان میکنند و به طور مستقیم باعث کاهش محصول زعفران سال آینده می گردد. از آنجایی که جمعیت بالای این آفت در اواخر فصل رویشی زعفران دیده می شود به نظر می رسد که نیازی به مبارزه شیمیایی نمی باشد.
وزن پیازهایی که می خواهد به گلخانه منتقل شوند باید به طور میانگین بالای ۱۵ تا ۲۰ گرم باشند(پیازهای زیر ۱۰ گرم توان و قدرت گل دهی را ندارند) هر چه وزن پیازها بیشتر باشد بازدهی بیشتری در محصول دارد.
بعد از تهیه پیاز مناسب در خردادماه تا اوایل تیرماه باید پیازها را نقره کرد(پیاز از چند لایه پوشالی مانند ، همراه با خاک پوشانده شده است که باید لایه های اضافه آن حذف شود و تنها یک لایه کوچک بر روی آن باقی بماند. نباید پیاز به طور کامل لخت و بدون حفاظ شود به این کار اصطلاحا نقره کردن می گویند). پس از نقره کردن پیازها و حذف پیازهای معیوب و زخم خورده آن ها را در داخل کیسه های توری شکل قرار داده و در یک مکان مناسب باید تا مردادماه انبار گردد.( دمای نسبی 2۸ درجه رطوبت نسبی ۵۰ درصد ) در مردادماه باید اقدام به ضد عفونی پیازها کرد(محلول کنه کش و ضد قارچ باید از سم فروشی ها خریداری گردد.)
برای ضد عفونی پیاز باید از بشکه یا وان استفاده کرد (به دلیل متنوع بودن برندهای سموم بهتر است در مورد درصد و دوز استفاده با خود فروشنده مشورت کنید بعد از آماده سازی محلول پیازها را به همان گونه که در داخل کیسه قرار دارد داخل محلول به مدت زمان ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قوطه ور کنید بعد از ضد عفونی پیازها آن ها را به صورت سر به بالا در داخل طبق ها بدون فاصله بچینید . بعد از اتمام کار باید محیط گلخانه آماده انتقال پیازها باشد که باید از قبل اقدامات لازم انجام شده باشد در اواخر مرداد ماه ( ۵ / ۲۵/تا ۶ / ۲/) پیازها را همراه با طبق ها در داخل قفسه های گلخانه قرار می دهیم.
رطوبت مورد نیاز در زمان انتقال دادن پیاز به گلخانه که اواخر مردادماه است باید (۷۰ تا ۸۰درصد) باشد از ورود نور به داخل محیط باید جلوگیری گردد در حد امکان باید تمامی منافذ را مسدود کرد تا داخل محیط تاریک شود. دراین بازده زمانی پیاز نیاز به تاریکی دارد. دمای مورد نیاز محیط باید ۲۸ تا ۲۳ درجه بالای صفر باشد.
همانگونه که قبلا هم ذکر شد تجهیزات دما و رطوبت بسته به مناطق مختلف کشور فرق می کند مهم این است که شما بتوانید با تجهیزات به دما و رطوبت مورد نیاز در زمان مناسب دست پیدا کنید. برای مدیریت بهتر بتوانید از طراح گلخانه بخواهید تا تجهیزات را خودکار کند تا به راحتی دما و رطوبت قابل کنترل باشد) توجه داشته باشید که آب یا پودر آب به هیچ عنوان نباید با پیاز تماس پیدا کند چون باعث ریشه زایی و یا قارچ در پیاز می شود .
ریشه زایی در پیاز باعث هدر رفتن بی مورد نیرو و توان پیاز می شود هدف این است که از هر گونه هدر رفتن نیروی پیاز جلوگیری شود. در اواخر شهریورماه یا اوایل مهر ماه پیازها شروع به جوانه زدن می کنند زمانی که طول جوانه به (۲ سانتی متر) رسید نور داخل محیط باید به تدریج و مرحله و مرحله در طی شش روز افزایش یابد(توجه داشته باشید نباید نورخورشد تماس مستقیم با پیازها داشته باشد).
در این بازه زمانی باید رطوبت بروی ۸۰٪ حفظ شود.(میتوانید برای کمک به تنظیم رطوبت داخل گلخانه زمین محیط را با استفاده از آب پاش رطوبت کنید.) دمای محیط در این زمان باید روی ۲۰ تا ۲۳ درجه سانتی گراد بالای صفر کنترل شود .
در مهرماه جوانه های پیازها رشد خوبی کرده اند در این زمان پیازها جدا از جوانه های اصل و بزرگ که لوله های گل ده نامیده می شود جوانه های جانبی هم بروی پیاز پدیدار می شوند .
این جوانه ها هیچ گونه گل دهی ندارند و فقط باعث هدر رفتن نیروی ذخیره شده در پیازها می شود و از آنجا که هدف جلوگیری از هدر رفتن نیروی ذخیره شده پیاز است باید تمامی جوانه های جانبی وغیر گل ده را از بدنه ی پیاز حذف کنید. این کار باید مرتب تکرار شود و هر گونه جوانه اضافه را حذف کرد. ناگفته نماند حذف جوانه های جانبی یکی از اقدامات کلیدی برای پرورش پیاز و درشت در سال بعد می باشد. اواسط آبان ماه زمان گل دهی پیازها فرا می رسد در این زمان باید دمای محیط بین ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتی گراد کنترل شود رطوبت بروی (۸۰٪) تا (۸۵٪) باید حفظ شود و نور داخل محیط باید کافی باشد.
بعد از برداشت گل ها باید کلاله های قرمز رنگ داخل گل زعفران جدا شود روش های پاک سازی زعفران بسیار متفاوت است که بهترین روش آن پر کردن گل می باشد.
بعد از جدا سازی کلاله زعفران (پرچم های قرمز رنگ) از گل زعفران باید آن را خشک کرد روش های زیادی برای خشک کردن زعفران ها استفاده می شود می توان کلاله به دست آمده را با دستگاه خشک کن یا در داخل محیطی مثل اتاق یا با ساخت اتاقک خشک کن کلاله ها را خشک کرد. کلاله ها باید در محیطی کاملا تاریک و با دمای نسبی (۴۰تا۴۵ درجه سانتی گراد) خشک کرد و سپس در داخل ظروف شیشه ای تیره یا نایلون تیره در مکان نسبتا خنک نگه داری شود. حال بعد از گل دهی زمان باز گرداندن پیازها به خاک فرا می رسد بعد از اتمام دوره گل دهی باید پیازها سریعا به زمین منتقل شوند.
بازگشت پیاز به خاک:
زمین موردنیاز به ازای پیاز موجود در هر طبق (۱*۱)(۲۰ متر مربع) می باشد خاک زمین باید از نوع خاک سبک یا از ترکیب شن و رس باشد تا پیاز بتواند علاوه بر تأمین مواد غذایی ، در مقابل شرایط خاص منطقه ای نیز مقاومت کند.
بهترین اقدام قبل از هر کاری این است که مقداری از خاک زمین مورد نظر را برای تست آزمایش خاک به آزمایشگاه مربوطه برده و شما را در این مورد راهنمایی کند و از کم و کیف زمین مطلع کنند. بعد از اقدامات لازم حال زمان آماده سازی زمین است زمین را باید در اوایل تیرماه شخم عمیق زد و در پایان دوره گل دهی اواخر آبان زمین را باید همراه با کود حیوانی گاوی که بهتر است از نوع پوسیده شده باشد به مقدار (۵۰ تن) و (۲۰۰ کیلو) از کودهای فسفاته و پتاسه درصورت توصیه آزمایشگاه در زمین پخش کرده و بعد باید زمین را در عمق (۲۵ تا ۳۰ سانتی متر) شخم و دیسک زد.(خاک باید به صورت کاملا دست ریز و نرم باشد.)
اگر تجربه ای از کشاورزی ندارید بهتر است از کشاورزان با متخصصین برای آماده سازی زمین کمک بگیرید(تمامی آمار و ارقام کود بر احتساب هکتار محاسبه شده است.) بعد از آماده سازی زمین حال زمان کاشت پیازها و زمین است روش کاشت پیازها بسته به مناطق مختلف کشور متغیر است.
در مناطق پرباران می توان در زمین های شیب دار یا به روش پشت کاری پیاز را کشت کرد. ( مناطقی که خاک مرطوبی دارند پیازهای بسیار درشت و مرغوب به دست می آورند ولی رطوبت بیش از اندازه و بارندگی زیاد باعث می شود تا پیاز به آفت قارچ مبتلا شود پس باید در زمین های شیب دار یا به روش پشت کاری کشت شود.)
در مناطق دیگر کشورمان می توان بر روی زمین های صاف و هموار پیازها را کشت کرد برای انتقال پیاز باید زمین را شیار کشی کرد شیارها با عمق (۲۰ الی ۲۵ سانتی متر و با فاصله ی (۱۰ سانتی متر) حفر میشوند و پیازها به صورت ردیفی در کنار هم با فاصله ی (۵ سانتی متر) کاشته می شود.
قبل از نشاندن پیاز در خاک بهتر است یک مشت کود گاوی پوسیده را در طول یک متر و یک مشت مخلوط پتاس، فسفر و ازت را در طول ۸۰ متر در داخل شیار پاشیده و بعد پیاز را در بستر قرار داده و بر روی آن خاک ریخته شود.
در مناطق سردسیر بهتر است پیازها در عمق ۲۵ سانتیمتر کشت شود تا از گزند سرمای شدید و یخ بندان و آفات در امان باشند) بعد از کاشت پیاز زعفران حال زمان آب دهی به زمین فرا می رسد و این هم نیز بسته به مناطق مختلف کشور انجام پذیرد . آبیاری زمین در صورتی که زمین خشک باشد باید نهایتا (۳ تا ۴ روز بعد از کاشت آبیاری شود و در مناطقی که قبل یا بعد از کاشت باران آمده باشد باید ۱۰ تا ۱۵ روز بعد اقدام به آبیاری کرد. (توجه داشته باشید در مناطق سردسیر باید دقت کرد که ابیاری در زمانی صورت گیرد. که هوا بسیار سرد نباشد که موجب یخ بندان زمین شود.)
درضمن اگر شما می خواهید این روش را به صورت پایلوت و آزمایشی با در سطوح کوچک اجراء کنید می توانید پیازها را در سبدهای میوه کشت کنید و در حیاط منزل یا پشت بام نگهداری کنید.
محلول پاشی: حال بعد از کاشت پیاز و آبیاری آن علفهای آن رشد کرده و زمان محلول پاشی میباشد محلول پاشی نوعی کود رسانی از طریق برگ به گیاه است این کار باید در بهمن ماه صورت گیرد هر نوع کود دهی به زمین از بهمن ماه به بعد بی تأثیر می باشد زیرا پیاز زعفران ریشه خود را از دست داده و تغذیه فقط از طریق برگ گیاه صورت می گیرد.
شرایط آب و هوای محلول پاشی: دمای محیط در این زمان از ۱۰ درجه باید بیشتر باشد و ۲۴ ساعت قبل و بعد بارندگی نباشد محلول پاشی را زمانی شروع کنید که شبنم صبحگاهی از روی برگها کم شده باشد و برگ خیس نباشد مثلا از ۱۰ صبح تا ۲ بعداز ظهر زمان مناسبی می باشد. آب مصرفی باید زلال و بدون گل و لای و املاح باشد بهتر است از آب خیلی سرد و یخ استفاده نشود.
کودهای محلول پاشی متنوع هستند در نظر داشته باشید از فروشنده در مورد اختلاط ها و دوزهای مصرفی سوال کنید. استفاده از ریز مغذی و اسید آمینه و جلبک دریایی همراه با کود NPK در اولویت می باشد.
میزان آب استفاده شده در محلول پاش
مقدار آب مصرفی در یک هکتار برای محلول پاشی در اوایل دوره که برگ کم هست بیشتر از ۴۰۰ لیتر نباشد ولی بعد با رشد برگ و افتادن برگها روی هم مقدار آب افزایش پیدا می کند و به ۱۰۰۰ لیتر می رسد . البته مقدار آب محلول پاشی به نوع کود مصرفی بر می گردد) پس حتما با فروشنده مشورت کنید. نکته هر چه تعداد محلول پاشی بیشتر باشد بهتر است در تکرار محلول پاشی از کودهای متفاوت استفاده کنید و چون هر کودی یک دوز مصرفی دارد حتما اختلاط ها و دوزهای مصرفی را از اطلاعات برچسب یا از فروشنده ها بپرسید.
تامین عناصر ضروری زعفران از تزریق سبزینه در بهمن ماه و اواسط اسفندماه باعث افزایش قدرت پیاز دختری ودرشت شدن آن وتبعا افزایش گل دهی در سال بعد میشود. بعد از محلول پاشی دوره بعدی آبیاری در اول اسفندماه برای مناطق گرم سیر صورت می گیرد در مناطق پر باران و مرطوب نیاز به این آبیاری نمی باشد.
مرحله بعد آبیاری در اول اسفند می باشد این ابیاری در صورتی انجام می گیرد که بارندگی به مقدار کافی نباشد و زمین رطوبت خود را از دست داده باشد مانند مناطق گرمسیر در مناطق مرطوب و پرباران نیاز به این آبیاری نیست . بعد از پیدا شدن علفهای هرز باید آنها را به طور مرتب وجین کرد( وجین به معنای کندن و از بین بردن علفهای هرز می باشد) علفهای هرز از طریق رقابت با گیاه زعفران از نظر آب و مواد غذایی و نور خورشید سبب کاهش محصول می شود . علاوه براین ممکن است میزبان تعداد زیادی از حشرات و جوندگان و بیماری ها باشد.
وجین مزرعه در هر زمان که علفهای هرز رشد کردند ضروری است . برای از بین علفهای هرز از علف کش ها استفاده می شود که این کار توصیه نمی شود . سموم می توانند به گیاه زعفران صدمه وارد کنند بعد از وجین کردن زمین حال زمان مرحله دوم محلول پاشی است این مرحله نیز با همان شرایطی که قبلا توضیح داده شده بود در اواسط اسفند ماه صورت می گیرد.
مرحله بعد آبیاری در آخر اسفند است این آب برای حفظ رطوبت پیاز در خاک مهم است و درشتی پیاز دختر را حفظ می کند. از آنجا که این آبیاری فقط برای حفظ رطوبت خاک انجام می شود به مناطق پرباران توصیه نمی شود در اوایل فروردین ماه یک دوره محلول پاشی دیگر توصیه می شود که کمک به ذخیره نیرو برای بازدهی بالا در زمان گل دهی می کند.
مرحله آخر آب دهی ( زردآب) این آب قبل از زرد شدن برگهای زعفران صورت می گیرد و آخرین آبیاری زعفران به حساب می آید که بسته به مناطق مختلف کشور(سردسیر و گرمسیر) زمان آن متغیر است که در اردیبهشت صورت می گیرد.
در کل زمان آبیاری زرد آب را چگونه متوجه شویم؟
زمانی که برگها کم کم زرد می شود و قبل از زردی کامل باید آبیاری صورت گیرد در مناطقی که بارندگی صورت گرفته و یا رطوبت خاک بالا می باشد نیاز به زرد آب نیست. بعد از زرد و خشک شدن برگها پیاز تازه متولد شده به خواب حقیقی می رود و در این زمان که معمولا آخر اردیبهشت یا اوایل خرداد می باشد پیاز از زمین جدا می شود و آماده برای انتقال به گلخانه می شود. زمان جدا سازی پیاز از زمین باید مراقب باشید تا به پیازها آسیبی نرسد).
